Nowotwór piersi – charakterystyka.
Rak piersi jest najczęstszym nowotworem występującym u kobiet. Większość zachorowań dotyczy kobiet w wieku pomenopauzalnym ale chorują również kobiety w wieku rozrodczym. Wiek kobiet rodzących dzieci w Polsce znacząco się zwiększa. Oznacza to, że coraz częściej rak piersi rozpoznawany jest podczas ciąży. Zmiany guzowate w piersi są możliwe do wykrycia podczas samobadania piersi, w badaniu palpacyjnym wykonanym przez lekarza lub w badaniu obrazowym: mammografii, badaniu ultrasonograficznym (USG), rezonansie magnetycznym.
USG piersi – dla kogo?
USG piersi jest metodą skierowaną przede wszystkim do kobiet młodych. Wynika to z budowy tkankowej gruczołu piersiowego. W piersiach młodych kobiet dobrze rozbudowana jest tkanka gruczołowa, która jest skutecznie obrazowana za pomocą ultrasonografii. Z kolei u kobiet po menopauzie w gruczole piersiowym zaczyna dominować tkanka tłuszczowa, która jest dobrze obrazowana w mammografii (z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego). Pomimo tego u kobiet starszych często zalecane jest wykonywanie zarówno mammografii, jak i USG piersi, w celu uzyskania pełniejszego obrazu diagnostycznego.
Pierwsze badanie piersi za pomocą USG zaleca się wykonać u kobiet w wieku około 20 lat, a następnie należy je powtarzać co 2 lata aż do 30 roku życia. Od 30 roku życia badanie należy wykonywać raz w roku, o ile lekarz nie zaleci inaczej. W przypadku wystąpienia niepokojących zmian i objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Ciąża i okres karmienia piersią nie są przeciwwskazaniem do badania piersi z wykorzystaniem USG.
Wskazane jest, aby u kobiet ciężarnych powyżej 35 roku życia przeprowadzić nie tylko standardowe badanie kliniczne piersi przez lekarza ginekologa-położnika, lecz także USG piersi w pierwszym lub drugim trymestrze ciąży.
Należy zaznaczyć, że rak piersi może także dotyczyć mężczyzn. W przypadku stwierdzenia objawów i niepokojących zmian w obrębie gruczołu piersiowego u mężczyzny zaleca się badanie USG.
USG piersi – jak przebiega badanie?
Podczas badania lekarz zbiera z pacjentką wywiad dotyczący ewentualnych, niepokojących objawów ze strony piersi. Zwraca się szczególną uwagę na ból piersi, zgrubienia, guzy piersi, wyciek z brodawki sutkowej, asymetrię piersi, przebarwienia, wciągnięcie skóry lub brodawki oraz ewentualne powiększenie węzłów chłonnych pachowych. Ponadto istotne mogą być informacje na temat przebytych ciąż i karmienia piersią, a także onkologicznego wywiadu w najbliższej rodzinie pacjentki.
Badanie przeprowadzane jest w pozycji leżącej z rękoma ułożonymi pod głową. Badanie jest bezbolesne i bezpieczne (może być wykonywane nawet w ciąży i podczas karmienia piersią). Przed przystąpieniem do badania za pomocą głowicy USG, lekarz umieszcza na badanym obszarze specjalny żel. Podczas badania obrazuje się zarówno tkankę piersi, ale także węzły chłonne pachowe.
Każdy wynik badania obrazowego jest podsumowywany wnioskiem diagnostycznym i zakwalifikowaniem ewentualnych zmian według specjalnie opracowanej skali BI-RADS. Każdą wątpliwą zmianę weryfikuje się za pomocą badania histologicznego z materiału uzyskanego na drodze biopsji gruboigłowej.
USG piersi – jak się przygotować?
Zaleca się, aby profilaktyczne badanie USG piersi wykonywać w pierwszej fazie cyklu, przed owulacją – najlepiej do 10-12. dnia cyklu miesiączkowego (nie jest to jednak warunkiem koniecznym). Przed badaniem nie zaleca się stosować mocnych dezodorantów z talkiem.
Przed badanie warto zabrać ze sobą i udostępnić lekarzowi badającemu do wglądu wyniki badań USG piersi i mammografii wykonywanych w przeszłości.
W Centrum Medycznym Graniczna istnieje możliwość wykonania USG piersi zarówno bezpłatnie w ramach kontraktu z NFZ jaki i prywatnie. Więcej informacji można uzyskać w CM Graniczna lub pod numerem telefonu +48 32 444 65 65.
Radosław Karaś
Piśmiennictwo
- Stanowisko zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników odnośnie wykonywania badania USG piersi u ciężarnych. Zespół ekspertów, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018;3(3):141-142
- https://www.zwrotnikraka.pl/jak-wykonac-badanie-piersi/#4
- https://www.mp.pl/onkologia/nowotwory/rak-piersi/diagnostyka/180174,wczesne-wykrywanie-raka-piersi,1
