Aktywność fizyczna kobiety jest ważna w każdym wieku, w tym także w okresie ciąży.
Z badań przeprowadzonych w Polsce wynika, że zainteresowanie kobiet przygotowaniem się do czekającego ich wkrótce wysiłku porodowego jest niewielkie. Analizy mówią, że noworodki, których matki ćwiczyły w okresie ciąży, osiągają wyższą punktację wg skali Apgar w stosunku do noworodków kobiet niećwiczących. Zaobserwowano również znaczne niższe wskaźniki zachorowalności i umieralności okołoporodowej noworodków urodzonych przez matki regularnie ćwiczące.
Jak ćwiczyć w czasie ciąży?
Amerykańskie Kolegium Położników i Ginekologów zaleca stosowanie się do zbioru poniższych wytycznych.
- W czasie ćwiczeń i po wysiłku aby zapobiec odwodnieniu należy przyjmować w odpowiedniej ilości płynów.
- Strój do ćwiczeń powinien być przewiewny, co chroni przed przegrzaniem.
- Przeciwwskazane jest uprawianie ćwiczeń w czasie chorób przebiegających z gorączką.
- Należy unikać wykonywania ćwiczeń w pozycji leżącej na wznak, zwłaszcza w trzecim trymestrze ciąży.
- Należy unikać ćwiczeń wymagających wykonywania podskoków oraz gwałtownych ruchów, zwłaszcza w trzecim trymestrze ciąży.
- W zalecanych programach ćwiczeń powinny się znaleźć ćwiczenia o niskim ryzyku urazów, takie jak: jazda na rowerze treningowym, pływanie, spacery i niektóre ćwiczenia aerobowe.
- Przeciwwskazane są sporty, których uprawianie wiąże się z możliwością niedotlenienia, takie jak: nurkowanie z aparatem tlenowym lub wspinaczka wysokogórska, a także podnoszenie ciężarów.
- Kobiety ćwiczące w ciąży powinny stosować dietę bogatą w złożone węglowodany, co zwiększa wykorzystanie glikogenu mięśniowego i minimalizuje ryzyko ketozy u płodu.
- Wyczynowe uprawiane sportów grupowych jest dopuszczalne w pierwszych 15 tygodniach ciąży, jeśli ciężarna zdaje sobie sprawę z potencjalnego niebezpieczeństwa utraty dziecka wskutek urazów miednicy i brzucha.
Kto powinien zrezygnować z ćwiczeń?
Najpoważniejszym argumentem uzasadniającym rezygnację z wykonywania intensywnych wysiłków fizycznych podczas ciąży jest przemieszczanie się krwi z jamy brzusznej, w tym i macicy, do pracujących mięśni i skóry. Ponadto zagrożeniem występującym podczas ćwiczeń fizycznych jest zwiększenie ciepłoty ciał (hypertermia).
Przeciwwskazaniami do stosowania ćwiczeń fizycznych są:
- krwawienia w ciąży
- niewydolność szyjkowo-ciśnieniowa
- nadciśnienie
- cukrzyca
- niedokrwistość ciężarnych dużego stopnia
- ciąża wielopłodowa
- infekcje
Nadmierna i nieprzemyślana aktywność fizyczna wiąże się z następującymi czynnikami ryzyka:
dla płodu: zaburzenia przepływu matczyno-łożyskowego, hipertermia, odwodnienie, ograniczenie wymiany matczyno płodowej i zaburzenia wzrastania;
dla matki: urazy, nadmierne zmęczenie, omdlenia, rozluźnienie stawów (szczególnie kręgosłupa).
Należy pamiętać, że kwestia uprawiania ćwiczeń fizycznych w czasie ciąży nadal pozostaje tematem kontrowersyjnym. Każda kobieta chcąca zachować poziom dotychczasowej aktywności fizycznej lub zamierzająca podjąć nowe formy ćwiczeń powinna podjąć decyzję w porozumieniu z lekarzem ginekologiem – położnikiem.
